Halloween. Je kunt er niet omheen: op 31 oktober is het weer griezeltijd. Ik heb mijn buik vol van het Keltische snoepjesfeest: in de winkel, op het web en in sociale media schieten de pompoenen in allerlei vormen uit de grond, en de commercie is de lachende derde. Ieder feest komt echter voort uit een traditie, en dat moest bij Halloween niet anders zijn. En uit tradities kun je ook prima een commercieel slaatje slaan. En heeft dat iets te maken met hoe het Nederland in kwam?

Pompoenen zijn onlosmakelijk verbonden met Halloween en het herfstseizoen

Die wortels gaan dieper dan ik dacht. Het is een oud-Keltische traditie om Allerzielen te vieren: op 31 oktober,  oudejaarsavond volgens de Keltische kalender, kwamen volgens de Kelten de geesten van alle gestorvenen van het afgelopen jaar terug met het doel een levend lichaam in bezit te nemen voor het komende jaar. De Keltische traditie mengde zich met nieuwe culturen, waaronder het Romeinse oogstfeest en christelijke tradities, en gaandeweg nam het Halloweenfeest de vorm aan die het nu heeft. Doden en eten spelen hierin nog altijd een belangrijke rol. De beroemde pompoen komt ook voort uit de Keltische traditie. Toen Ierse en Schotse immigranten in de 19e eeuw hun heil zochten in het beloofde land Amerika namen ze de oranje groente in feite mee met hun viering van Allerzielen. Het overigens heerlijke stuk groente kunnen is sindsdien hét symbool van Halloween geworden.

Zo de woonkamer in
De Amerikaanse cultuur sijpelt door haar tv-series, talkshows en internet onze huiskamers en daarmee ook een beetje onze hersenpan in. Amerika was lang the land of hope and glory, waar dromen werden waargemaakt. Zo ging langzamerhand een Angelsaksisch en Keltisch sausje over ons dagelijks leven. De aandacht voor Halloween komt daar naar mijn idee uit voort. In het oosten des lands hadden we al Sint-Maarten, maar nu mag het hele land meegenieten. Nog niet zo als in de VS, maar wel in huis. Herfstdecoratie genoeg om in de sfeer te komen. Volop genieten voor mensen die ervan houden.

Wie Halloween in stijl wil vieren, hoeft in Google niet lang te zoeken

Geld in het laatje
Wie ook genieten, zijn de ondernemers en fabrikanten in en van feestkledij en decoratie. Commercieel is het een interessant feest, berichtte de NOS vorig jaar al, net als Sinterklaas, Moederdag, Vaderdag, kerstmis en oud-en-nieuw.  Volgens het artikel is halloween voor winkeliers en consumenten een beetje verlichting in donkere dagen naast kerst en Sinterklaas, zeker in de (afnemende) economische crisis. Met een beetje griezelen kun je de realiteit even onder het tapijt vegen, en iedereen weet hoe lekker dat kan zijn. En voor de winkeliers is het welkome omzet. Iedereen blij.

Het extra geld in het laatje komt van gezinnen met kinderen op de basisschool en een groeiende groep tieners en volwassenen die een avondje traditioneel willen griezelen. De afgelopen tien jaar gaven we steeds meer uit aan dit pompoenenfeestje. Steeds meer scholen organiseren iets rond Halloween, en kinderen (en ouders) worden in de traditie meegesleept. De pompoenen, skeletpakken, doodshoofden, spinnen, heksen en spoken vliegen je bij wijze van spreken om de oren. Je kunt volgend weekend ook naar menig halloweenfeestje, en misschien haakt je werkgever ook wel aan. Geen (zin in een) feestje? Zet dan je televisie maar aan: halloween-films te over op de vaderlandse beeldbuis. Veel plezier, vooral voor de horror-fans.

En dan?
Is het dan zo erg dat we een nieuwe traditie verwelkomen in ons land? An sich niet. Ieder zijn ding. Van mij hoeft dit commerciële feestje niet zo: ik heb het niet nodig om in herfstsfeer te komen en ik heb geen behoefte aan pompoenachtige decoratie. Die (echte!)pompoen gaat hier gewoon de pan in, want pompoenen smaken deze tijd van het jaar heerlijk.